Schrijven tijdens het piepen - schrijfproces van Jowi Schmitz

Schrijven tijdens het piepen - Over een invalles bij Schrijfproces

Ik was ‘invaljuf’, omdat Nadette de verjaardag van haar dochter vierde. Invallen kan prima; zeker bij aanvang van een nieuwe module. De inhoud van de les ligt immers vast, de accenten kon ik zelf leggen. Dus kregen mijn zes studentes wat ze van Nadette gewend waren, met een vleugje Jowi.

We kwamen samen in de bieb van Haarlem, zo’n half oud, half nieuw gebouw. Het nieuwe deel was net zo hoekig als de boeken die er werden uitgeleend. Het oude deel vol krakende trappen en de geur van koffie omdat er beneden een koffiebar zit. De koffie en thee werden naar boven gebracht, naar het oude zaaltje waar wij neerstreken, waar de schilderijen van bibliotheekhoeders aan muren hingen.

‘Ze zorgen altijd heel goed voor ons,’ zei één van de studentes.

We sprongen erin, in de les, in het onderzoeken van stapelgedichten, van manieren om het schrijfproces op gang te brengen en vooral toch ook het zoeken naar vormen van vertrouwen. Wat heb je aan elkaar als spiegels, wat durf je te laten zien, hoe lelijk durf je in je teksten te zijn, hoe grenzeloos?

Tegen het einde kwamen we echt op stoom.

Een oefening waarbij je begint met de kaart van Manhattan die Becky Cooper (http://thepossibilitypractice.com/mapping-manhattan-do-you-have-a-love-hate-relationship-with-new-york-city/mapping_manhattan_02/) aan mensen voorlegde; vul hem maar in, zei ze. Vul jouw eigen kaart hier maar in. Ze kreeg kaarten vol verloren spullen - handschoenen vooral, maar ook maagdelijkheid - een kaart met alle groene plekken op dat eiland van staal en glas, een kaart waar de dierentuin opstond: ‘ontmoette Lulu de Gorilla.’

Onze oefening: maak je eigen kaart. Bewandel het tuinpad van je jeugd, van je eigen straat, van het gebouw waar je werkt. Kies maar. Kies een herinnering en schrijf erover alsof hij nu gebeurt.

Er werden wenkbrauwen gefronst, er werd naar het plafond gestaard, de hinderlijke piep van een vermoeide beamer leek twee keer zo hard, opeens. Klonk daar van de overkant vermoeid gekreun? Als dit een schrijfproces was, dan was het een stom schrijfproces, zo las ik op verschillende gezichten.

De voorleesronde bestond uitsluitend uit veelbelovende verhalen.

‘Nooit gedacht dat het wat zou opleveren’, zei mijn overbuurvrouw.

‘Schrijven is ook: uitproberen,’ doceerde ik. ‘Ontdek je plekje. Schrijf thuis, in een piepende bieb, schrijf terwijl je je ongemakkelijk voelt, of juist heel veilig.’

‘Dat schrijf ik even op,’ zei iemand anders. En ze schreef het op.

Over de auteur

Jowi Schmitz - schrijver/blogger/docent aan de Schrijversacademie- houdt van de kracht van het verhaal. De vorm is afhankelijk van de inhoud. Dus schrijft ze kinderboeken, boeken voor volwassenen, blogs. Haar boek Ik heet Olivia en daar kan ik ook niks aan doen kreeg vijf sterren in de Volkskrant en de Vlag en Wimpel. Te vroeg geboren. Dagboek over mijn zoon won de Inktslaaf Literatuurprijs.

Het schrijven als een voortdurende zoektocht, voortkomend uit een brandende behoefte het leven te omvatten, te bevatten, te vatten dan toch - en dat er altijd iets te wensen overblijft.

---